مترجم: رزیتا ملکی‌زاده
منبع:راسخون




 

«چرا پس از خوردن احساس سرگیجه یا سبکی سر دارم؟» آیا این سئوال شما است؟ خوب بایستی گفت که تغییر ناگهانی در فشار خون و یا کاهش جریان خون به سمت سر در میان شایع‌ترین علل احساس سبکی سر، پس از غذا خوردن می‌باشند. به منظور یافتن علل و مراقبت‌هایی که بایستی اتخاذ شوند، این مقاله را بخوانید. (پیش از آنکه بخورید، آن را بخوانید).
سبکی سر احساس سرگیجه‌ای است، که ممکن است گذرا، تکرار شونده و یا حتی مزمن باشد. این احساس اغلب همراه با احساس بی‌وزنی در سر است. کسی که احساس سبکی سر می‌کند، ممکن است احساس کند که گویی اتاق به دور سرش می‌چرخد و او در حال غش یا ضعف است. چه چیزی موجب سبکی سر می‌شود؟ خصوصاً پس از خوردن؟ متداول‌ترین علل آن سرگیجه، استرس و پایین بودن فشار خون است. با این حال، دلیل اصلی سبکی سر افت میزان جریان خون به سمت سر می‌باشد.
سبکی سر پس از خوردن - علل و اقدامات مراقبتی
بعد از خوردن غذا، به منظور کمک به فرایند هضم، جریان خون بیشتری به سمت معده حرکت می‌کند. به این دلیل که جریان خون بیشتری به سمت سیستم گوارشی در حرکت است، افت جزئی فشار خون به وجود می‌آید که منجر به احساس سبکی سر می‌شود. هرچه ماده‌ی غذایی بیشتری مصرف شود، احتمال روبرو شدن با سبکی سر نیز بیشتر خواهد بود. و این دقیقاً علت آن است که فردی خصوصاً پس از خوردن یک وعده‌ی غذایی سنگین دچار سبکی سر گردد. همچنین خوردن سریع غذا ممکن است موجب بوجود آمدن این حالت شود. خوردن سریع، دستگاه گوارش را ملزم می‌سازد که فرایند هضم را سریعتر سازد. و به همین خاطر، لازم است که قلب خون بیشتری را به سمت معده پمپ نماید که نتیجه‌‌ی آن رساندن به نسبت خون کمتری به سر شده و موجب سبکی سر می‌گردد.

آنچه می‌خورید

• بعضی افراد از داشتن احساس سبکی سر پس از خوردن مواد غذایی شیرین و فرآوری شده شکایت دارند.
• مصرف مواد غذایی غنی از کربوهیدرات نیز می‌تواند به احساس سبکی سر منجر شود. در این مورد، این احساس حدود یک ساعت پس از خوردن تجربه می‌شود. به دلیل یک تغییر ناگهانی و گاهی غیر منتظره در میزان قند خون پس از خوردن مواد غذایی با کربوهیدارت بالا و نشاسته‌ای ایجاد می‌شود.
• مصرف مواد غذایی که مناسب شما نمی‌باشند و یا مصرف مواد غذایی که نسبت به آنها حساسیت یا آلرژی دارید، باری را بر دستگاه گوارش تحمیل کرده و منجر به احساس سبکی سر می‌شود.
• مصرف مواد غذایی نپخته می‌تواند دلیل پشت داشتن حالت تهوع پس از خوردن باشد.
اقدام مراقبتی: به عنوان یک اقدام پیشگیرانه برای این حالت، بایستی مواد غذایی را مصرف نمایید که حاوی پروتئین و کربوهیدرات‌های پیچیده باشند. بهتر است سبزیجات مصرف نموده و از هرگونه مواد غذایی چرب، نوشابه‌های گازدار و آب نبات دوری کنید.

چگونه غذا می‌خورید

• انجام حرکات شتابزده بدن بعد از خوردن غذا ممکن است موجب احساس سبکی سر شود. روشن‌ترین دلیل آن می‌تواند، ایستادن با عجله بعد از خوردن مواد غذایی باشد.
• احساس سرگیجه و یا سبکی سر برای کسی که پس از صرف وعده‌ی غذایی به سرعت بلند می‌شود، امری غیر معمول نخواهد بود. هرچند این احساس سبکی سر مدت زمان کوتاهی به طول می‌انجامد.
• به خوبی نجویدن مواد غذایی و یا غذا خوردن با عجله می‌تواند به احساس سبکی سر منجر شود.
اقدام مراقبتی: یکی از راه حل‌های ساده برای این مشکل، صرف چند دقیقه از وقت پشت میز بعد از خوردن غذا است. دراز کشیدن جهت استراحت به بدن پس از صرف غذا، می‌تواند به کاهش احساس سبکی سر کمک کند.

آیا بیمارید؟

• اختلالات تیروئید مانند تورم غده تیروئید و کم کاری تیروئید ممکن است به سرگیجه بعد از خوردن منجر شود.
• اختلالات کلیوی می‌تواند به سبکی سر منجر شود و چنانچه مواد غذایی شور و فرآوری شده مصرف نمایید این حالت بدتر خواهد شد. مشکلات مربوط به دستگاه گوارش مانند التهاب معده می‌توانند به احساس سبکی سر پس از خوردن منجر شوند. این امر همچنین دلیل احساس خستگی پس از خوردن غذا می‌باشد.
• علت دیگر آن، بیماری‌های قلبی می‌باشد به این دلیل که جریان خون را مختل می‌سازند. احساس سبکی سر می‌تواند نشانه‌ای از برخی بیماری‌های زمینه‌ای باشد.
• بارداری علت متداول دیگر سبکی سر و یا خستگی بعد از خوردن غذا است.

آیا قرص یا دارو مصرف می‌کنید؟

• کسانی که تحت درمان دارویی فشار خون بالا یا قلبی، دیورتیک‌ها، داروهای ضد افسردگی، و داروهای ضد اضطراب قرار دارند، ممکن است بعد از خوردن احساس سرگیجه را تجربه کنند. کسانی که داروهای استروئیدی مصرف می‌کنند نیز از این امر شکایت دارند. دلیل آن این است که این داروها منجر به نوسان در فشار خون شده و موجب احساس سبکی سر می‌شوند.
• بیماران فشار خون بالا و دیابت معمولا به هنگام خوردن احساس سبکی سر می‌کنند.
اقدام مراقبتی: اجتناب از افراط در غذا و استراحت کردن پس از خوردن وعده‌های غذایی می‌تواند به مقابله با این مشکل کمک کند.

آیا تحت فشار روحی یا استرس می‌باشید؟

تنها بیماری‌های جسمی نیستند که موجب می‌گردند احساس سبکی سر کنید. حتی آشفتگی ذهنی نیز می‌تواند منجر به احساس سرگیجه پس از خوردن غذا شود. بدن ما به طرق متفاوتی به اضطراب و استرس واکنش نشان می‌دهد.
• داشتن استرس یا به ضربان شدید قلب منجر می‌شود و یا موجب می‌گردد فرد احساس ناراحتی کرده و یا منجر به افت ناگهانی ضربان قلب شده که نتیجه‌ی آن ضعف و غش خواهد بود.
• افت ضربان قلب و یا افت فشار خون، موجب می‌شود فرد احساس ضعف یا سرگیجه کند.
• به هنگام غذا خوردن، به منظور کمک به هضم غذا، جریان خون ارسالی به معده افزایش می‌یابد که این امر منجر به کاهش جریان خون به سر می‌شود. کاهش ذخایر خونی می‌تواند باعث احساس سبکی سر شود.
اقدام مراقبتی: چگونه می‌توانید از این حالت جلوگیری کنید؟ اجازه ندهید که استرس به شما دست دهد. اجازه ندهید به هنگام خوردن افکار منفی وارد ذهن شما گردند. اگر این افکار وارد شدند، اجازه ندهید مدت طولانی در ذهن شما باقی بمانند. با آرامش غذا بخورید.
اگر قادر به پیدا کردن علت احساس سبکی سرتان نیستید، و یا اگر حتی پس از اتخاذ مراقبت‌های مورد نیاز، این وضعیت همچنان ادامه یافت، با یک پزشک مشورت کنید. به یاد داشته باشید، احساس سبکی سر بعد از خوردن غذا ممکن است در نتیجه وجود یک بیماری زمینه‌ای باشد که لازم است برای این منظور به پزشک مراجعه نمایید. مراقب خود باشید.
سلب مسئولیت: اطلاعات ارائه شده در این مقاله صرفاً جنبه‌ی آموزشی داشته و نبایستی به منظور جایگزین توصیه‌های پزشک متخصص در نظر گرفته شود